APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

29 sierpnia 2018

Pobliska zmienna Cefeida RS Pup
Źródło: NASA, ESA, Hubble Heritage Team; Podziękowania: Howard Bond (STScI & Penn State U.)

Opis: Oto jedna z najważniejszych gwiazd całego nieba. Częściowo dlatego, że przez przypadek otacza ją oślepiająca swym silnym blaskiem mgławica refleksyjna. Pulsująca RS Puppis, najjaśniejsza gwiazda w centrum powyższej fotografii, jest mniej więcej 10 razy bardziej masywna od Słońca i średnio 15 000 razy jaśniejsza. W rzeczywistości RS Pup jest Cefeidą, gwiazdą zmienną, a więc należy do klasy gwiazd, których jasność może być wykorzystana do oceny naszej odległości do pobliskiej galaktyki - jako jeden z pierwszych kroków w oszacowaniu skali dla kosmicznych odległości. W miarę jak RS Pup pulsuje z okresem około 40 dni, regularne zmiany jej jasności są także widoczne jako zmiana blasku całej otaczającej ją mgławicy, nieco opóźnione w czasie - są to tzw. echa świetlne. Mierząc te opóźnienia czasowe jasności oraz rozmiar kątowy mgławicy, i znając wartość prędkości światła, można określić geometrycznie odległość do gwiazdy RS Pup. Oceniono ją na 6 500 lat świetlnych, z wyjątkowo niewielkim błędem pomiaru rzędu plus minus 90 lat świetlnych. Będący imponującym dokonaniem astronomii gwiazdowej pomiar odległości przy pomocy ech pozwala także na bardziej dokładne oszacowanie rzeczywistej jasności RS Pup, która w sposób naturalny dotyczy też innych Cefeid. A to z kolei zwiększa naszą wiedzę o odległościach do galaktyk położonych poza Drogą Mleczną. Powyższe zdjęcie zostało wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a.

Jutro: otwarty kosmos

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.