APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

6 stycznia 2021
Zobacz opis. Po kliknięciu na obrazek załaduje się wersja
 o największej dostępnej rozdzielczości.

Pasiaste wydmy piaskowe na Marsie
Źródło: HiRISE, MRO, LPL (U. Arizona), NASA; obróbka: Włodek Głażewski;
tekst: Alex R. Howe (NASA/USRA, Reader's History of SciFi Podcast)

Opis: Dlaczego te wydmy marsjańskie są w paski? Nie wiadomo. Na zdjęciu widzimy pasiaste wydmy w Kraterze Kunowsky na Marsie sfotografowane niedawno za pomocą kamery HiRISE na pokładzie sondy Mars Reconnaissance Orbiter. Wiadomo, że jest wiele wydm marsjańskich nierównomiernie pokrytych szronem dwutlenku węgla (suchym lodem), który tworzy na nich wzory składające się z jasnych i ciemnych obszarów. Dwutlenek węgla nie topi się, a sublimuje, czyli z postaci stałej przechodzi bezpośrednio w formę gazową. Jest także substancją wywołującą efekt cieplarniany nawet w postaci stałej, dzięki czemu może zatrzymywać ciepło pod lodem i sublimować od dołu do góry powodując erupcje przypominające gejzery. Podczas marsjańskiej wiosny erupcje mogą tworzyć wzory złożone z ciemnych, rozmrożonych w ten sposób miejsc, gdzie odsłonięty zostaje ciemniejszy piasek. Prezentowane zdjęcie zostało jednak zrobione podczas marsjańskiej jesieni, gdy robi się chłodniej, co sprawia, że paski te są szczególnie zagadkowe. Jedna z hipotez mówi, że są spowodowane pęknięciami w lodzie powstającymi w wyniku słabszych erupcji lub stresu termicznego towarzyszącego cyklowi dobowemu, ale badania wciąż trwają. Oglądanie tych i innych wydm w czasie różnych marsjańskich pór roku może dać nam więcej wskazówek do rozwikłania ich tajemnicy.

Jutro: otwarta przestrzeń


< | Archiwum | Nadsyłanie | Lista tematyczna | Search | Kalendarz | RSS | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) i Jerry Bonnell (UMCP)
Przedstawiciel NASA: Phillip Newman, obowiązują określone prawa.
Polityka prywatności sieci NASA oraz ważne uwagi
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC
oraz Michigan Tech. U.