APOD.pl: Astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

5 lutego 2022
Zobacz opis. Po kliknięciu obrazka załaduje się wersja
 o największej dostępnej rozdzielczości.

Symbiotyczna R Aquarii
Źródło:
promieniowanie X: NASA/CXC/SAO/R. Montez et al.; zakres optyczny: dane: NASA/ESA/STScI, obróbka graficzna: Judy Schmidt (CC BY-NC-SA)

Opis: Gwiazda zmienna R Aquarii jest w rzeczywistości układem podwójnym gwiazd współoddziałujących ze sobą, czyli zdającym się w bliskiej, symbiotycznej relacji. Wyśrodkowana na powyższym zdjęciu opartym na danych widzialnych i rentgenowskich z obserwatoriów kosmicznych gwiazda leży około 710 lat świetlnych stąd. Ten ciekawy układ składa się z chłodnego czerwonego olbrzyma oraz gorącego, gęstego białego karła, które okrążają się wzajemnie po ciasnej orbicie wokół swego wspólnego środka masy. Przez lornetkę możesz obserwować, jak R Aquarii systematycznie zmienia swoją jasność na przestrzeni mniej więcej roku. W świetle widzialnym system jawi się nam, jako zdominowany przez czerwonego olbrzyma, który sam jest gwiazdą zmienną w typie długookresowej Miry. Ale materia tego chłodnego olbrzyma i jego rozległej otoczki jest przyciągana silną grawitacją ku powierzchni mniejszego, gęstszego karła, co ostatecznie wyzwala wybuch termojądrowy i wyrzut dużych ilości materiału w przestrzeń kosmiczną. Astronomowie widzieli takie wybuchy w poprzednich dekadach. Dowody znacznie starszych rozbłysków widoczne są w tych widowiskowych rozciągających się na prawie rok świetlny strukturach, obserwowanych przez Teleskop Kosmiczny Hubble'a (ang. Hubble Space Telescope), pokazanych tutaj na czerwono i niebiesko. Dane z Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra (odcienie fioletu) pokazują poświatę promieniowania X z fal uderzeniowych powstałych, gdy strugi materii z białego karła zderzały się z otaczającą go materią.

Jutro: nasza atrakcyjna planeta


< | Archiwum | Nadsyłanie | Lista tematyczna | Search | Kalendarz | RSS | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Przedstawiciel NASA: Phillip Newman, obowiązują określone prawa.
Polityka prywatności sieci NASA oraz ważne uwagi
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC
oraz Michigan Tech. U.