APOD.pl: astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

9 czerwca 2000
Zobacz opis. Po kliknięciu obrazka załaduje się wersja
o największej dostępnej rozdzielczości.

Pulsar w Żaglu: neutronowa gwiazda-pierścień-struga
Źródło:
G.Garmire et al. (PSU), NASA

Opis: Powyższe niesamowite zdjęcie z krążącego wokół Ziemi Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra wyśrodkowano na pulsarze w Żaglu (Vela) -- zapadniętego gwiezdnego jądra wewnątrz pozostałości supernowej w Żaglu, jakieś 800 lat świetlnych od nas. Pulsar w Żaglu jest gwiazdą neutronową. Masywniejszą od Słońca, o gęstości jądra atomowego. Mając jakieś 20 kilometrów średnicy, wiruje w tempie 10 obrotów na sekundę, przedzierając się przez obłok szczątków supernowej. Elektryczne i magnetyczne pola pulsara przyspieszają cząstki do prędkości bliskiej prędkości światła, zasilając zwartą rentgenowską mgławicę emisyjną, ujawnioną na zdjęciu z Chandry. Kształt kosmicznej kuszy ma rozmiar ponad 0,2 roku świetlnego i składa się z podobnej do strzały strugi, wypływającej z obszarów polarnych gwiazdy neutronowej oraz podobnego do łuku wewnętrznych i zewnętrznych łuków, uważanych za krawędzie nachylonych pierścieni wysoko energetycznych cząstek, emitujących promieniowanie X. Imponujące jest to, że przesunięta w tył zwarta mgławica wskazuje, że gwiazda neutronowa porusza się w górę i w prawo na tym zdjęciu, dokładnie w kierunku rentgenowskiej strugi. Pulsara w Żaglu (i stowarzyszoną z nim pozostałość supernowej) stworzyła masywna gwiazda, która wybuchła ponad 10000 lat temu. Jej niesamowite pierścienie i strugi rentgenowskiej przypominają inny dobrze znany zasilany pulsarem układ, Mgławicę Krab.

Jutro: poza błękitem


< | Archiwum | Lista tematyczna | Szukaj | Kalendarz | Słownik | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Official: Phillip Newman Specific rights apply.
NASA Web Privacy Policy and Important Notices
A service of: ASD at NASA / GSFC
& Michigan Tech. U.