APOD.pl: Astronomiczne zdjęcie dnia

Codziennie nowy obraz lub zdjęcie naszego fascynującego Wszechświata
wraz z krótkim objaśnieniem napisanym przez zawodowego astronoma.
Zobacz więcej!

27 sierpnia 2025
Na zdjęciu ciemne pole wypełnione jest serią
lekko zabarwionych eliptycznych pierścieni w środku.
Pomiędzy dwoma z pierścieni widoczna jest żółto
zabarwiona plama. Zobacz opis. Po kliknięciu obrazka załaduje się wersja
 o największej dostępnej rozdzielczości.

WISPIT 2b: egzoplaneta ryje przerwę w swoim dysku narodzinowym
Źródło:
ESO, VLT, SPHERE;
obróbka graficzna i prawa autorskie: ESO, Richelle van Capelleveen (Leiden Obs.) et al.;
tekst: Ogetay Kayali (MTU)

Opis: Ta żółta plama -- co to jest? To młoda planeta poza Układem Słonecznym. Opisywane zdjęcieBardzo Dużego Teleskopu (ang. Very Large Telescope) w Chile zaskakująco uwiecznia odległą scenę bardzo podobną do narodzin naszego własnego Układu Słonecznego, jakieś 4,5 miliarda lat temu. Choć nie możemy zajrzeć w przeszłość i bezpośrednio ujrzeć powstawanie Ziemi, teleskopy umożliwiają nam obserwować podobne procesy, zachodzące wokół odległych gwiazd. W centrum powyższego kadru znajduje się młoda podobna do Słońca gwiazda, ukryta za koronografem, blokującym jej jasny blask. Otacza ją jasny, pyłowy dysk protoplanetarny -- materię składową planet. Przerwy i współosiowe pierścienie wskazują miejsca, gdzie nowo narodzone światy za pomocą ich grawitacji gromadzą pył i gaz, czyszcząc drogę, po której okrążają swoją gwiazdę. Pomimo tego, że astronomowie fotografowali zanurzone w dyskach planety już wcześniej, powyższy obraz jest pierwszą w historii obserwacją egzoplanety aktywnie ryjącej przerwę w dysku -- najwcześniejsze bezpośrednie spojrzenie na planetarne rzeźbienie w akcji.

Jutro: mglista galaktyka


< | Archiwum | Nadsyłanie | Lista tematyczna | Search | Kalendarz | RSS | Edukacja | O APOD | Forum | >

Autorzy i wydawcy: Robert Nemiroff (MTU) & Jerry Bonnell (UMCP)
Przedstawiciel NASA: Phillip Newman, obowiązują określone prawa.
Polityka prywatności sieci NASA oraz ważne uwagi
Serwis prowadzony przez: ASD w NASA / GSFC
oraz Michigan Tech. U.